Hier begint het mee. Wat moet je noteren en hoe? Activeer leerlingen met deze eerste stap.

Leerlingen plannen hun afspraken, toetsen en huiswerk in met behulp van een To-Do List. Ook maken ze een schatting van hoelang ze daarmee bezig zullen zijn.

Leerlingen werken aan hun To-Do List en vinken af wat ze hebben gemaakt. Waar ze niet aan toekomen plannen ze aan het eind van de dag opnieuw in.

Een essentieel gedeelte van plannen is het evalueren. Hierdoor leren leerlingen van hun fouten en steeds handigere manieren toepassen. Het plannen zal daardoor steeds beter gaan.

De 4 stappen planmethode die aan het fundament van onze planagenda ligt, is gebaseerd op de metacognitieve cyclus. Deze cyclus bestaat uit de volgende stappen: plannen, controleren en evalueren. Door leerlingen hier systematisch mee te laten oefenen, worden ze gestimuleerd om eigenaar te worden van het eigen leerproces.

De leerlingen noteren elke week hun huiswerk, toetsen en afspraken bij de juiste dagen van de week en op de juiste tijdstippen. Op deze manier creëren ze een overzicht die als basis dient voor het planproces. Het organiseren van leertaken is bewezen bevorderlijk voor het ontwikkelen van planvaardigheden. Om deze reden hebben wij ervoor gekozen om het noteren als aparte stap in het planproces weer te geven. Dit dient als fundament voor het maken van een succesvolle planning.

De leerlingen maken een planning aan de hand van wat ze in de vorige stap genoteerd hebben. Dit doen ze met behulp van de To-Do lists die per dag ingevuld kunnen worden. Het is wetenschappelijk bewezen dat doelen stellen tijdens het plannen bevorderend is voor de ontwikkeling van leerlingen hun planvaardigheden. Doelen die effectief zijn, hebben bijvoorbeeld betrekking op hoeveel tijd en oefening de leerlingen nodig denken te hebben om een taak te voltooien. In onze To-Do lists zijn deze elementen verwerkt, omdat deze lijsten de mogelijkheid bieden om aan te geven wat de leerling op die bepaalde dag gaat doen en hoelang die schat daarmee bezig te zijn.

Tijdens de uitvoerfase werken de leerlingen aan de gestelde doelen. Voor het succesvol uitvoeren van de taken is het van belang dat ze hun tijd effectief gebruiken. Dit kan bijvoorbeeld door handige leerstrategieën toe te passen of door voldoende pauzes in te lassen. Naar mate de leerlingen vaker geoefend hebben met het maken en uitvoeren van planningen, zullen ze beter weten welke strategie voor hun het best werkt en welke leeromgevingen het fijnst zijn. Als leraren kunnen wij daarbij helpen, door effectieve leerstrategieën aan te bieden in de les en door uit te leggen waarom deze effectief zijn (zie kopje “lessenserie”). Ook kunnen wij leerlingen stimuleren tussentijds te evalueren op het werken (zie volgende stap in ons stappenplan).

Evalueren is een essentiële stap in het planproces, omdat het leerlingen helpt inzicht te krijgen in hun eigen handelen en in wat wel en niet effectief is tijdens het plannen en leren. Deze inzichten kunnen ze vervolgens gelijk toepassen. Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat leerlingen die regelmatig evalueren steeds beter in staat zijn hun leer- en planprocessen te reguleren. Evalueren kan op verschillende momenten in het planproces toegepast worden. In onze agenda bieden wij de mogelijkheid om tussentijds te evalueren middels het afvinken van taken. Taken die leerlingen ingepland hadden, maar niet af hebben gekregen, dienen ze direct in te plannen op een andere dag. Wij raden aan om naast de tussentijdse evaluaties ook wekelijks te evalueren met leerlingen. Om het plan- en leerproces verder te ontwikkelen is het vooral nuttig om evaluatievragen te stellen die betrekking hebben op deze processen, zoals “Welke leerstrategieën waren (in)effectief en waarom?” of “Heb ik mij aan mijn planning kunnen houden? Waarom wel of waarom niet?”.