Het zal voor veel scholieren herkenbaar zijn: je gaat nu écht beginnen aan je huiswerk, al je spullen liggen klaar, je zet je pen op papier…en tien minuten later ben je toch weer je appjes aan het checken. Waarom raak je nu iedere keer zo snel afgeleid? En hoe zorg je ervoor dat je je de volgende keer wél kunt concentreren?
Creëer een geschikte leeromgeving
Het is niet gek dat je je niet goed kunt focussen als je in een ruimte zit waar constant mensen naar binnen en naar buiten lopen, en er veel lawaai is. Probeer dus een rustige ruimte op te zoeken: ga op je slaapkamer zitten, of op de werkkamer van je ouders. Vermijd de keukentafel, waar ouders, broers of zussen regelmatig langslopen en er van alles om je heen gebeurt. Zorg ervoor dat je kamer en bureau netjes opgeruimd zijn. Ook planten om je heen kunnen helpen bij je concentratie; zet dus een paar kamerplantjes op je bureau! Uit onderzoek blijkt daarnaast dat je het beste informatie opneemt in stilte. Zorg er dus voor dat je op een plek zit waar je weinig achtergrondgeluid hebt. Als je het niet echt stil kunt krijgen, wanneer je bijvoorbeeld aan een drukke straat woont, kun je tijdens het studeren ook wat rustige muziek opzetten. Het beste kun je muziek zonder veel tekst gebruiken, anders leiden de woorden je namelijk teveel af. Als je geen rustig plekje in huis hebt om te studeren, kun je ook in de bibliotheek gaan zitten: veel bibliotheken hebben zelfs speciale studiecabines waarin je je helemaal af kunt sluiten van alles om je heen. En je kunt ook altijd nog oordopjes of een noise-cancelling koptelefoon gebruiken.
Studeer in je eentje
Ja, dit klinkt misschien ongezellig: er is toch niks mis met een middag samen huiswerk maken met vrienden? Natuurlijk kan het af en toe helpen om samen met anderen te studeren, door elkaar te overhoren bijvoorbeeld. En soms moet je wel samenwerken, als je een groepsproject moet doen. Maar als je je écht moet focussen kun je toch beter in je eentje studeren. Je bent sneller afgeleid als je samen met je vrienden werkt, als je vriend je snel een vraag stelt, of je vriendin het nog even wil hebben over die vervelende leraar bijvoorbeeld. Probeer de gezellige studiedates dus toch een beetje te beperken…
Blokkeer je apps en stop met multitasken
Ook al heb je alle bovenstaande regels opgevolgd, het blijft moeilijk om de verleiding te weerstaan om je telefoon te pakken, wanneer je een berichtje hoort binnenkomen. Je kunt toch best even snel een appje beantwoorden tijdens het leren? Helaas, zo werkt het niet. Verschillende studies bevestigen dat multitasking, of task switching, ervoor zorgen dat je slechter presteert. Iedere keer als er wat spannends gebeurt in de serie die jij op de achtergrond aan hebt staan, ben je even afgeleid van je huiswerk, en het duurt dan maar liefst 10 tot 20 minuten voor je je concentratie weer hebt hervonden. Uiteindelijk ben je dus veel langer bezig!
Die tv kun je uitzetten, en je telefoon kun je wegleggen, maar als je op de computer aan het werk bent is het soms lastig om afleiding te beperken. Je kunt moeilijk je computer uitzetten als je het internet nodig hebt om een werkstuk te maken. Gelukkig zijn er inmiddels allerlei technologische foefjes om jezelf in de hand te houden. Door een websiteblocker te gebruiken, kun je bepaalde websites voor jezelf blokkeren gedurende een door jou gekozen periode. Als je het adres intikt in de adresbalk van je browser, word je meteen teruggestuurd. Als je niet bij sociale meda of YouTube kan komen, krijg je de mogelijkheid niet eens om toe te geven aan de afleiding. Nu moet je wel verder met je huiswerk!
Neem genoeg pauzes
Je hersenen zijn er helemaal niet op gemaakt om zich voor lange periodes op hetzelfde te moeten focussen. Je brein werkt met korte actieve en productieve periodes, die afgewisseld worden met periodes waarin je je concentratie verliest en weer ‘opgeladen’ moet worden. Door pauze te nemen na een tijdje studeren, geef je jezelf de mogelijkheid om even op te laden en kun je daarna weer verder. Je voorkomt zo dat je uiteindelijk toch afdwaalt. Bovendien is het makkelijker om afleidingen te weerstaan, als je weet dat je over een half uurtje pauze mag nemen!
Zorg voor een goede nachtrust
Als je te weinig slaapt, of slecht slaapt, zal je concentratievermogen hier de volgende dag onder lijden. Probeer dus op tijd naar bed te gaan en voldoende slaap te nemen, ook als je achterloopt met je huiswerk. Je hebt niks aan een uurtje extra studeren als je je de volgende dag niet kunt concentreren. Als je moeite hebt om in slaap te vallen, zorg er dan voor dat je ’s avonds op tijd je schermen weglegt. Het blauwe licht van computer- en telefoonschermen zorgt er namelijk voor dat je minder melatonine aanmaakt. Hierdoor word je minder slaperig. Door minimaal een uur voor je gaat slapen niet meer op je telefoon of computer te kijken, zul je makkelijker in slaap vallen, waardoor je je de volgende dag beter kunt focussen!
Bronnen
Riddle, T. (2011, 15 maart). Houseplants Make You Smarter. Scientific American. https://www.scientificamerican.com/article/houseplants-make-you-smarter/
Nir, Y., Andrillon, T., Marmelshtein, A., Suthana, N., Cirelli, C., Tononi, G., & Fried, I. (2017). Selective neuronal lapses precede human cognitive lapses following sleep deprivation. Nature Medicine, 23(12), 1474–1480. https://doi.org/10.1038/nm.4433
Dolegui, A. S. (2013, 1 september). The Impact of Listening to Music on Cognitive Performance. Inquiries Journal. http://www.inquiriesjournal.com/articles/1657/the-impact-of-listening-to-music-on-cognitive-performance
Shumow, L., Schmidt, J. A., & Kackar, H. (2008). Adolescents’ Experience Doing Homework: Associations Among Context, Quality of Experience, and Outcomes. School Community Journal, 18(2), 9–27. https://search.proquest.com/openview/50a8fbeec9c092c5bf65e63d0dcb1027/1?pq-origsite=gscholar
Rosen, L. D., Mark Carrier, L., & Cheever, N. A. (2013). Facebook and texting made me do it: Media-induced task-switching while studying. Computers in Human Behavior, 29(3), 948–958. https://doi.org/10.1016/j.chb.2012.12.001
Mark, G., Iqbal, S., & Czerwinski, M. (2017). How blocking distractions affects workplace focus and productivity. Proceedings of the 2017 ACM International Joint Conference on Pervasive and Ubiquitous Computing and Proceedings of the 2017 ACM International Symposium on Wearable Computers, 928–934. https://doi.org/10.1145/3123024.3124558